| STRONA GŁÓWNA | O PROGRAMIE | AKTUALNE PROJEKTY | ZESPÓŁ | WSPÓŁPRACA | KONTAKT |
Od 2009 roku zajmujemy się miejskimi politykami kulturalnymi i wspieramy ich rozwój. Nasze działania skupiały się m.in. wokół:
Badania Miejskich Polityk Kulturalnych 2012 i 2016
Badania funkcjonowania i potencjału instytucji kultury
Współtworzenia polityki kulturalnej w miastach:
Badania Miejskich Polityk Kulturalnych
W 2012 r. rozpoczęliśmy badanie stanu miejskich polityk kulturalnych „DNA Miasta: Miejskie Polityki Kulturalne”. Było to – i wciąż jest – unikatowe w skali kraju opracowanie stanu miejskich polityk kulturalnych – zbadaliśmy aż 66 polskich miast. Pierwsza edycja badania odbiła się szerokim echem w całej Polsce – przyczyniła się do powołania specjalnego Zespołu ds. Miejskich Polityk Kulturalnych przy Narodowym Centrum Kultury, zapoczątkowała debatę publiczną dotyczącą polityk kulturalnych, a była przedmiotem dyskusji na konferencjach (V Samorządowe Forum Kultury).
Jednym z efektów badań była także konferencja „DNA Miasta: Miejskie polityki kulturalne” w listopadzie 2013 roku. Organizowana we współpracy z Narodowym Centrum Kultury i Instytutem Goethego konferencja była pierwszym tego typu wydarzeniem, podczas którego przedstawiciele instytucji publicznych z małych i średnich miast mieli okazję wspólnie zastanowić się nad warunkami tworzenia efektywnych polityk miejskich w sferze kultury. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął minister kultury Bogdan Zdrojewski oraz minister infrastruktury i rozwoju Elżbieta Bieńkowska. Relację z wydarzenia można przeczytać na stronie NCK oraz obejrzeć w serwisie Youtube.
Druga edycja badań – „DNA Miasta: Miejskie Polityki Kulturalne 2016” – obejmuje większą liczbę miast niż pierwsza edycja (101 zamiast 66), a metodologia została uzupełniona o elementy pozwalające na analizę stanu miejskich polityk kulturalnych również w kontekście polityk samorządów i instytucji wojewódzkich oraz administracji centralnej i podległych jej ośrodków. Pierwsze ważne wątki i dane zostały zaprezentowane w specjalnym numerze Magazynu Miasta w grudnia 2015 roku, natomiast raport z badań został opublikowany w lutym 2017 roku. Poza unikatową analizą danych, w badaniu istotne jest, że tę edycję realizowaliśmy w szerokim partnerstwie – m.in. razem z Narodowym Centrum Kultury oraz władzami Gdańska, Katowic, Krakowa, Lublina, Słupska, Warszawy, Wrocławia i Gorzowa Wielkopolskiego. Pełną wersję raportu można pobrać z darmo z naszej księgarni TUTAJ lub pod linkiem TUTAJ.
Badanie funkcjonowania i potencjału miejskich instytucji kultury
We września 2016 roku do stycznia 2017 roku rozpoczęliśmy badania w Krotoszynie. To prawie 30-tysięczne miasto przyciągnęło w ostatnim czasie sporo uwagi – jako jeden z niewielu ośrodków tej wielkości zrezygnował z Dni Miasta na rzecz cyklicznych koncertów na rynku. Kontrowersyjna zmiana przeprowadzona została przez Krotoszyński Ośrodek Kultury (KOK) i na tej miejskiej instytucji kultury skupiliśmy się w badaniu. Za pomocą wywiadów, ankiety online i analizy dokumentów zastanych zidentyfikowaliśmy sposoby działania, słabe i mocne strony, potencjał oraz możliwe kierunki rozwoju instytucji. O tym, oraz o kontekście, w jakim funkcjonuje miejska instytucja kultury w średnim mieście można przeczytać w naszym raporcie, który można pobrać za darmo z księgarni TUTAJ.
Współtworzenie polityki kulturalnej w miastach
W 2013 roku uruchomiliśmy nasze działania badawcze. Pierwszym miastem, w którym przeprowadzaliśmy diagnozę stanu polityki kulturalnej było Radomsko. Dzięki doświadczeniu zdobytemu przy realizacji programu “DNA Miasta: Miejskie Polityki Kulturalne” szybko zdobyliśmy uznanie dla naszej pracy, co zaowocowało kompleksową współpracą przy tworzeniu dokumentu strategicznego dla miejskiej polityki kulturalnej w Olsztynie. W 2015 roku przygotowaliśmy diagnozę polityki kulturalnej w Słupsku i Gorzowie Wielkopolskim, rozpoczęliśmy badania także w Katowicach, Koszalinie i Jeleniej Górze.
Koszalin
Od listopada 2015 roku jesteśmy zaangażowani w tworzenie Programu Rozwoju Kultury w Koszalinie. Pierwszym krokiem była diagnoza polityki kulturalnej przeprowadzona od listopada 2015 do stycznia 2016 roku. W następnych miesiącach nasz zespół zrealizował badanie CATI dotyczące opinii na temat stanu kultury w Koszalinie, uczestniczył w Koszalińskim Kongresie Kultury i szkolił osoby mające tworzyć strategię. W grudniu 2016 roku rozpoczęliśmy stałą współpracę z Zespołem ds. opracowania Programu Rozwoju Kultury, moderując spotkania i wspierając swoją wiedzą pracę tej grupy przedstawicieli lokalnego środowiska kultury. Projekt Programu Rozwoju Kultury zostanie po konsultacjach przedstawiony do uchwalenia Radzie Miejskiej w Koszalinie.
Katowice
Badania w Katowicach rozpoczęliśmy w kluczowym dla polityki kulturalnej tego miasta momencie. W okresie niespotykanej w Polsce tak szybkiej i efektownej transformacji swojego wizerunku – z miasta przemysłowego w „miasto ogrodów” – miastu udało się wypracować potencjał i ambicję, by stać się jedną z najciekawszych europejskich metropolii. Potwierdza uzyskany równocześnie z badaniami tytuł Miasta Kreatywnego UNESCO w dziedzinie muzyki. Jednocześnie polityka kulturalne prowadzona od startu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 zaczęła się wyczerpywać. Szukając odpowiedzi na pytanie jakie wyzwania stoją przed Katowicami m.in. przeprowadziliśmy 50 pogłębionych wywiadów indywidualnych wśród przedstawicieli środowiska kultury. O zidentyfikowanych przez nas możliwościach, ale też potencjalnych problemach oraz rekomendacjach, jak ich uniknąć, przeczytać można w pełnej wersji raportu, który jest do pobrania za darmo z naszej księgarni TUTAJ.
Jelenia Góra
Od listopada 2015 roku zespół DNA Miasta pracowaliśmy nad diagnozą polityki kulturalnej w Jeleniej Górze. Badaliśmy funkcjonowanie systemów wsparcia, zarządzanie instytucjami kultury i sposób podziału środków finansowych. Od początku wiedzieliśmy, że jest to miasto szczególne jak na swoją wielkość – jeleniogórskiemu ratuszowi podlega aż 10 instytucji kultury! Wnioski z analizy dokumentów, przeprowadzonych ankiet i wywiadów można przeczytać w raporcie, w którym znaleźć można także szereg rekomendacji mogących usprawnić działanie miasta w obszarze polityki kulturalnej. Pełną wersję raportu można pobrać z darmo z naszej księgarni TUTAJ.
Gorzów Wielkopolski
Od czerwca 2015 roku pracowaliśmy nad diagnozą polityki kulturalnej w Gorzowie Wielkopolskim. Jej celem było sprawdzenie, w jaki sposób władze miasta definiują swoją odpowiedzialność za kulturę. Za pomocą wywiadów, ankiety internetowej oraz warsztatów dedykowanych przedstawicielom środowisk twórczych zbadaliśmy funkcjonowanie systemów wsparcia, zarządzanie instytucjami kultury i sposób podziału środków finansowych. Pełną wersję raportu można pobrać za darmo TUTAJ.
Słupsk
Od kwietnia 2015 roku na zaproszenie Prezydenta Roberta Biedronia i przy współpracy z Narodowym Centrum Kultury zajmowaliśmy się diagnozowaniem polityki kulturalnej Słupska. W ramach badań przeprowadziliśmy m.in wywiady z przedstawicielami urzędu miasta, instytucji kulturalnych czy środowisk twórczych. Raport, w którym znalazła się zarówno ocena stanu polityki miasta w tym obszarze, jak i zestaw rekomendacji mogących pomóc kulturze miejskiej w najbliższych latach, został zaprezentowany podczas Regionalnego Kongresu Kultury (1-2 października) w Słupsku. Pełną wersję raportu można pobrać TUTAJ.
Doświadczenie zdobywaliśmy jednak również dużo wcześniej. W 2011 roku rozpoczęliśmy projekty w Łodzi, Toruniu, Bydgoszczy i Elblągu. Dzięki wsparciu finansowemu Fundacji im. Stefana Batorego mogliśmy zaproponować tym samorządom bezkosztową pomoc w opracowaniu dokumentów strategicznych wyznaczających główne kierunki rozwoju miejskich polityk kulturalnych. Bezpośrednie efekty tej pracy to:
- stworzenie dokumentu strategicznego „Polityka Rozwoju Kultury 2020+ dla Miasta Łodzi” uchwalonego 27 marca 2013 roku, uwzględniającego 450 uwag mieszkańców i przedstawicieli środowiska kulturalnego. Pośrednim efektem projektu było stworzenie Komisji Dialogu Obywatelskiego działającego przy Wydziale Kultury Urzędu Miasta Łodzi;
- stworzenie dokumentu „Lokalne Przestrzenie Kultury” definiującego główne cele, adresatów, zadania i oczekiwane efekty programu Strategii Rozwoju Kultury Bydgoszczy do roku 2020 ze strony mieszkańców 30 bydgoskich osiedli.
- stworzenie zarysu dokumentu strategicznego dla rozwoju kultury w Elblągu po 2014 r. Podczas realizacji projektu powołana została również społeczna Elbląska Rada Kultury oraz przyjęto „Porozumienie dla Kultury” określające dalsze działania i prace nad dokumentem strategicznym.
Podczas działań byliśmy zmuszeni wycofać się ze współpracy z władzami Torunia, ponieważ narzucane przez nie warunki współpracy były dla nas nie do zaakceptowania.
Debaty wokół starań o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury
Od początku byliśmy przekonani, że konkurs o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 będzie dla polskich miast niezwykle ważnym wydarzeniem, które może na trwałe zmienić postrzeganie kultury w samorządach. Dlatego, gdy w 2009 roku uruchomiliśmy program DNA Miasta, skoncentrowaliśmy się na organizacji debat i warsztatów, podczas których rozmawialiśmy kulturalnym potencjale miast oraz sposobach ich wykorzystania. Wraz z cyklem debat „DNA Miasta: Polska 2009” byliśmy w Gdańsku, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie i Warszawie.
Kolejnym krokiem był raport “DNA Miasta: Diagnoza” przygotowany w 2010 roku we współpracy z Centrum Studiów nad Demokracją Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Przedstawiliśmy w nim sposoby włączania mieszkańców w przygotowanie aplikacji konkursowych związanych ze startem o tytuł ESK 2016. Szczególnie dokładnie przeanalizowaliśmy przypadki Gdańska, Lublina, Łodzi i Warszawy.
Pod koniec 2010 roku, gdy zaś nadszedł czas pierwszych rozstrzygnięć konkursu, czyli ogłoszenia krótkiej listy finalistów, we wszystkich startujących miastach zorganizowaliśmy publiczne debaty “ESK 2016 – start czy meta?”. Podczas spotkań zastanawialiśmy się, czym dla konkretnych miast był start w tym konkursie, na czym polegał efekt ESK i w jaki sposób można wykorzystać rozbudzony przez niego potencjał.
Sposobom wykorzystania rozbudzonego przed start o ESK potencjału poświęcone były także „Warsztaty dla Kultury”, w ramach których zastanawialiśmy się z twórcami i animatorami kultury, jak zrealizować ich pomysły i koncepcje zawarte w aplikacji konkursowej.
Współpraca międzynarodowa
Jesteśmy członkami szerokiej koalicji organizacji kulturalnych zainicjowanej przez reSite (Praga, Czechy), której celem jest upowszechnienie myślenia o kulturze jako narzędziu zmiany i wzmocnienia spójności społeczności miejskich. Na zaproszenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego uczestniczyliśmy w szkoleniach w Kijowie (Ukraina) i Kiszyniowie (Mołdawia). We współpracy z Instytutem Polskim w Kijowie prowadziliśmy także nasze działania w pięciu miastach Ukrainy.
| STRONA GŁÓWNA | O PROGRAMIE | AKTUALNE PROJEKTY | ZESPÓŁ | WSPÓŁPRACA | KONTAKT |
