Spotkanie z Henrym Kissingerem

27 czerwca 2012 r. Res Publica Nowa będzie gospodarzem spotkania z Henrym Kissingerem pt. Historia w służbie dyplomacji w Pałacu Prezydenckim. Spotkanie zamknięte, z serii Idee nowego wieku poprowadzi Wojciech Przybylski, redaktor naczelny RPN.

Henry Alfred Kissinger urodził się 27 maja 1923 w Fürth. Amerykański polityk pochodzenia niemieckiego (pochodzi z  rodziny żydowskiej), dyplomata, laureat Pokojowej Nagrody Nobla 1973.

W dzieciństwie doświadczył niemieckiego antysemityzmu, był terroryzowany przez gang młodocianych nazistów. Aktywnie sprzeciwiał się prawu zakazującemu Żydom wstępu na teren stadionu, podczas meczów piłki nożnej, za co został parokrotnie pobity przez stadionowych ochroniarzy. Kiedy miał 15 lat jego rodzina opuściła teren Niemiec emigrując do Stanów Zjednoczonych w 1938 roku. Kissinger przyjął obywatelstwo amerykańskie w 1943 roku, zmieniając imię z Heinza na Henry’ego. Podczas wojny współpracował z armią USA jako tłumacz z języka niemieckiego, przyczyniając się do dekonspiracji wielu agentów gestapo.

Ukończył studia na Uniwersytecie Harvarda (doktorat w 1954 na temat polityki księcia Metternicha, stanowiący wykładnię jego filozofii politycznej – doktryny realizmu politycznego). Co ciekawe, jego praca magisterska o znaczeniu historii miała aż 383 stron, co zmusiło władze uniwersytetu do prowadzenia tzw. „zasady Kissingera” odgórnie ustalającej objętość prac dyplomowych. Doktorat został wydany pt. A World Restored: Metternich, Castlereagh and the Problems of Peace 1812-1822.

Pracował jako konsultant w kilku agencjach rządowych (National Security Council’s Operations Coordinating Board, the Department of State, the Operations Research Office, and the Arms Control and Disarmament Agency). W 1968 roku Richard Nixon wybrał go na stanowisko doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego. W 1973 został wybrany na Sekretarza Stanu, był pierwszą osobą w historii USA, która piastowała jednocześnie oba te stanowiska.

Prowadzona przez niego polityka zagraniczna doprowadziła do kilku międzynarodowych sukcesów, m.in. zakończenia konfliktu zbrojnego na Bliskim Wschodzie – podpisanie traktatów pomiędzy Egiptem i Izraelem (styczeń 1974) oraz Syrią i Izraelem (maj 1974). Rok później Kissinger doprowadził do podpisania drugiego traktatu między Egiptem a Izraelem. Kissinger był również twórcą strategii wyjścia wojsk amerykańskich z Wietnamu w myśl zasady „pokój z honorem” („preace with honor”), polegającej na połączeniu inicjatywy dyplomatycznej ze stopniowym wycofywaniem oddziałów. Jego rozwiązania oceniane są jako kontrowersyjne, spowodowały one bowiem przedłużenie wojny o kolejne cztery lata, podczas których zginęło ponad 22 tysiące amerykańskich żołnierzy, a także przeniesienie konfliktu na teren Kambodży, gdzie rozpoczęto intensywne bombardowania (w wyniku czego do władzy doszło komunistyczne ugrupowanie Khmer Rouge).

Po skandalu Watergate Kissinger pozostał na stanowisku, wspierając kolejnego prezydenta Geralda Forda. Kontynuował politykę rozwijaną wcześniej przy boku Nixona, m.in. politykę détente ze Związkiem Radzieckim, ustalenie wzajemnych relacji z Chińską Republiką Ludową (przygotował grunt pod historyczną wizytę Nixona w Pekinie w 1972 roku), negocjacje na Bliskim Wschodzie. Zrezygnował ze stanowiska w 1977 roku wraz z końcem kadencji prezydenta Forda.

W 1973 roku otrzymał wspólnie z Wietnamczykiem Lê Đức Thọ, z którym prowadził rozmowy pokojowe Pokojową Nagrodę Nobla (co ciekawe, Lê Đức Thọ nie przyjął nagrody, tłumacząc, że jego kraj jest nadal w stanie wojny).

Ostatnio wydał głośną książkę On China (2011) stanowiącą podsumowanie jego dorobku we współpracy z Chinami i wizję przyszłości relacji z państwem środka.

Notatkę opracował Jędrzej Burszta.